Albanie Législation sur l'éducation

1) Décision n° 396 du 22 septembre 1994 sur l'instruction primaire donnée aux personnes appartenant à des minorités nationales dans leur langue maternelle
2) Loi n° 7952 du 21 juin 1995 relative au système d'éducation pré-universitaire (abrogée)
3) Loi n° 69/2012 relative au système d'enseignement pré-universitaire
4) Loi n° 80/2015 pour l'enseignement supérieur et de la recherche dans les établissements d'enseignement supérieur dans la république d'Albanie

Ligji Nr. 7952 datë 21.6.1995 “për sistemin arsimor parauniversitar” (i ndryshuar) (Shfuqizohen) Neni 6 Mësimet në institucionet arsimore publike të Republikës së Shqipërisë zhvillohen në gjuhën shqipe, me përjashtim të rasteve që parashikon ndryshe ky ligj. Neni 10 1) Personave që u përkasin pakicave kombëtare u krijohen mundësi të mësojnë dhe të mësohen në gjuhën amare, të mësojnë historinë dhe kulturën e tyre brenda kuadrit të planeve dhe programeve mësimore. 2) Për të mundësuar një pjesëmarrje aktive dhe të barabartë në jetën ekonomike, shoqërore, politike e kulturore të Republikës së Shqipërisë, shteti krijon kushte që personat e pakicave të moshës shkollore të mësojnë gjuhën shqipe, historinë dhe kulturën shqiptare. 3) Planet e programet mësimore, si dhe raportet e përdorimit të gjuhës amtare dhe asaj zyrtare në procesin mësimor, përcaktohen me akte të veçanta të Ministrisë së Arsimit. 4) Arsimi, për personat e pakicave, realizohet në njësi shkollimi dhe institucione arsimore të caktuara, hapja dhe funksionimi i të cilave bëhet sipas procedurave të përcaktuara nga Këshilli i Ministrave. Neni 44 1/1) Hapja e institucioneve arsimore private laike, në të cilat mësimi zhvillohet në gjuhën shqipe, bëhet vetëm me licencë të dhënë nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës. Për rastet e institucioneve arsimore private, ku mësimet zhvillohen edhe në gjuhë të huaj ose kur zhvillohen edhe lëndë fetare, kjo licencë jepet nga Këshilli i Ministrave, me propozimin e Ministrisë së Arsimit. Ministria e Arsimit dhe e Shkencës propozon institucionin arsimor publik të arsimit profesional, i cili do të privatizohet. Miratimi bëhet nga Këshilli i Ministrave me vendim të veçantë. Mënyrat dhe fazat e procesit të privatizimit përcaktohen nga Ministria e Ekonomisë Publike dhe e Privatizimit dhe nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës. 2) Leja jepet kur planet, programet mësimore dhe kushtet e realizimit të tyre nuk bien në kundërshtim me interesat kombëtare me legjislacionin shqiptar, me rendin publik, normat morale dhe higjienën, si dhe kur sigurohen kushtet materiale të domosdoshme së bashku me personelin e nevojshëm mësimor. 3) Gjuha dhe letërsia shqipe, historia e kombit shqiptar dhe gjeografia e Shqipërisë zhvillohen detyrimisht në shqip. 4) Kriteret dhe procedurat për dhënien e licencës për shkollat private laike, në të cilat mësimi bëhet në gjuhën shqipe, rregullohen me akte nënligjore të Ministrisë së Arsimit. Për shkollat e tjera private, në të cilat zhvillohen edhe lëndë fetare ose në të cilat mësimi bëhet edhe në gjuhë të huaj, këto kritere ose procedura caktohen me akte nënligjore të Këshillit të Ministrave, me propozimin e Ministrisë së Arsimit dhe e Shkencës. Leja për hapjen e institucioneve arsimore private nuk mund të jepet më parë se 1 vit nga koha e dorëzimit të kërkesës. 5) Kur provohen shkelje të dispozitave të këtij ligji, leja e dhënë për institucionet arsimore private laike, në të cilat mësimi bëhet në gjuhën shqipe, hiqet nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës. Për institucionet e tjera arsimore private kjo licencë hiqet nga Këshilli i Ministrave. 6) Shkollat private, të cilave u është hequr leja, mund të bëjnë kërkesë për ta rifituar atë për vitin e ardhshëm shkollor. Neni 61 3) Vendimi për gjobë dhe ndërprerje të veprimtarisë merret nga ministri i Arsimit për institucionet arsimore private laike dhe nga Këshilli i Ministrave për institucionet arsimore private, në të cilat zhvillohen edhe lëndë fetare ose në të cilat mësimi bëhet edhe në gjuhë të huaj. Kundër vendimit të dënimit mund të bëhet ankim, brenda 10 ditëve nga data e shpalljes ose e njoftimit, në gjykatën e Tiranës.

Loi n° 7952 du 21 juin 1995 relative au système d'éducation pré-universitaire (modifié) (Abrogée) Article 6 L’enseignement donné dans les établissements publics d’enseignement de la république d’Albanie est en albanais, sauf dans les cas où la présente loi en dispose autrement. Article 10 1) Les personnes appartenant à des minorités nationales ont la possibilité d’étudier leur langue maternelle et de recevoir un enseignement dans cette langue, et de se familiariser avec leur histoire et leur culture dans le cadre des programmes d’enseignement et des plans d’études. 2) Afin de leur permettre de participer activement dans des conditions d’égalité à la vie économique, sociale, politique et culturelle de la république d’Albanie, le gouvernement crée pour les enfants d’âge scolaire appartenant à des minorités nationales les conditions favorables à l’apprentissage de la langue, de l’histoire et de la culture albanaises. 3) Les programmes d’enseignement et les plans d’études ainsi que les pourcentages d’utilisation de la langue maternelle et de la langue officielle dans l’enseignement sont établis par voie de règlements spéciaux du ministère de l’Éducation.  4) L’instruction des personnes appartenant à des minorités nationales est offert dans des écoles et des établissements d’enseignement spécifiques qui sont créés et fonctionnent en conformité avec les procédures arrêtées par le Conseil des ministres.  Article 44 1/1) Les établissements d’enseignement laïques privés où l’enseignement est offert en albanais ne peuvent être créés qu’avec l’autorisation du Ministère de l’éducation et de la science. S’agissant des établissements d’enseignement privés où l’enseignement est aussi dispensé dans une langue étrangère ou lorsque des sujets religieux sont enseignés, cette autorisation est délivrée par le Conseil des ministres, sur proposition du ministère de l’Éducation et de la Science. Un établissement d’enseignement professionnel public peut être privatisé sur proposition du ministère de l’Éducation et de la Science. Le Conseil des ministres approuve cette privatisation par une décision spéciale. Les modalités et le calendrier du processus de privatisation sont fixés par le ministère de l’Économie et de la Privatisation et par le ministère de l’Éducation et de la Science. 2) L’autorisation est accordée lorsque les programmes, les plans d’études et les modalités de leur réalisation ne sont pas incompatibles avec les intérêts nationaux, la législation albanaise, l’ordre public, la moralité et l’hygiène, et lorsque les conditions matérielles et le personnel pédagogique indispensables sont disponibles. 3) La langue et la littérature albanaises, l’histoire de la nation albanaise et la géographie de l’Albanie sont obligatoirement enseignés en albanais.  4) Les critères et procédures de délivrance d’autorisations aux écoles laïques privées où l’enseignement est dispensé en albanais sont déterminés par des règlements publiés par le ministère de l'Éducation et de la Science. En ce qui concerne les autres écoles privées où des sujets religieux sont également enseignés et où l’enseignement est également dispensé dans une langue étrangère, ces critères et procédures sont fixés par la voie de règlements publiés par le Conseil des ministres, sur proposition du ministère de l’Éducation et de la Science. L’autorisation de création d’un établissement d’enseignement privé ne peut être délivrée moins de trois mois et plus d’un an après la date de présentation de la demande. 5) Si une violation des dispositions de la présente loi peut être prouvée, l’autorisation accordée aux établissements d’enseignement laïques privés où l’enseignement est dispensé en albanais est retirée par le ministère de l’Éducation et de la Science. Dans le cas des autres établissements privés, elle est retirée par le Conseil des ministres.  6) Les établissements privés qui se sont vu retirer leur autorisation peuvent demander à en bénéficier à nouveau pour l’année scolaire suivante.  Article 61 3) La décision d'amende et l'interruption des activités est prise par le ministre de l'Éducation aux établissements d'enseignement privé laïc et par le Conseil des ministres des établissements d'enseignement privés dans lesquels des sujets religieux sont également prévus et dans lesquels l'apprentissage se déroule dans une langue étrangère.

Ligj nr. 69/2012 për sistemin arsimor parauniversitar Neni 5 E drejta për arsimim 1) Në Republikën e Shqipërisë garantohet e drejta për arsimimin e shtetasve shqiptarë, të huaj dhe personave pa shtetësi, pa u diskriminuar nga gjinia, raca, ngjyra, etnia, gjuha, orientimi seksual, bindjet politike ose fetare, gjendja, ekonomike apo sociale, mosha, vendbanimi, aftësia e kufizuar ose për arsye të tjera që përcaktohen në legjislacionin shqiptar. 2) Në shkollat publike arsimi i detyrueshëm dhe arsimi i mesëm i lartë janë falas. Neni 9 Gjuha e arsimimit Në institucionet arsimore, gjuha e arsimimit është gjuha shqipe, përveç rasteve të përcaktuara ndryshe në këtë ligj. Neni 10 Arsimimi për pakicat kombëtare 1) Personave, që u përkasin pakicave kombëtare, u krijohen mundësi të mësojnë dhe të mësohen në gjuhën amtare, të mësojnë historinë dhe kulturën e tyre, sipas planeve dhe programeve mësimore. 2) Për të mundësuar pjesëmarrje aktive dhe të barabartë në jetën ekonomike, shoqërore, politike e kulturore të Republikës së Shqipërisë, nxënësve të pakicave kombëtare u krijohen kushte për mësimin e gjuhës shqipe dhe njohjen e historisë e të kulturës shqiptare. 3) Planet e programet mësimore, si dhe raportet e përdorimit të gjuhës amtare dhe asaj zyrtare në procesin mësimor përcaktohen me akte të veçanta të ministrit. Neni 13 Kompetencat themelore Kompetencat themelore për të gjithë nxënësit janë: a) komunikimi në gjuhën amtare; b) komunikimi në gjuhë të huaja; c) kompetenca matematikore dhe kompetencat bazë në shkencat dhe teknologjinë; ç) kompetenca dixhitale; d) kompetenca për të nxënë gjatë gjithë jetës; dh) kompetencat shoqërore dhe qytetare; e) kompetenca e iniciativës dhe sipërmarrjes; ë) kompetenca e formimit kulturor dhe e shprehjes. Neni 42 Hapja dhe mbyllja e institucioneve arsimore private 1) Institucionet arsimore private krijohen dhe funksionojnë sipas këtij ligji, përveç rasteve kur ligji ka formulim të veçantë për institucionet arsimore publike, si edhe akteve nënligjore të nxjerra në mënyrë specifike për to. 4) Institucionet arsimore private, në të cilat zhvillohen edhe lëndë fetare, ose që themelohen apo administrohen nga bashkësitë fetare, hapen dhe mbyllen me vendim të Këshillit të Ministrave, me propozimin e ministrit, mbështetur në kërkesën e përfaqësuesve të bashkësive fetare. Kriteret dhe procedurat e hapjes së tyre përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave. 5) Shkollat private, në të cilat mësimi zhvillohet edhe në gjuhë të huaj, ose që lëshojnë diplomë të huaj apo të ngjashme me të, hapen dhe mbyllen me vendim të Këshillit të Ministrave, me propozimin e ministrit. Kriteret dhe procedurat e hapjes së tyre përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave. 6) Në shkollat private të përcaktuara në pikat 4 dhe 5 të këtij neni, lëndët gjuhë shqipe dhe letërsi, histori e kombit shqiptar dhe gjeografi e Shqipërisë zhvillohen detyrimisht në gjuhën shqipe. Neni 50 Provimet kombëtare të arsimit bazë 1) Në provimet kombëtare të arsimit bazë nxënësit vlerësohen në lëndët gjuhë shqipe, matematikë dhe gjuhë e huaj. 2) Nxënësit e pakicave kombëtare vlerësohen në lëndët gjuhë amtare, gjuhë shqipe, matematikë dhe, sipas dëshirës, edhe në një gjuhë të huaj. 3) Organizimi dhe zhvillimi i provimeve kombëtare të arsimit bazë rregullohen me udhëzim të ministrit. Neni 51 Matura shtetërore Arsimi i mesëm i lartë përfundon me provimet e maturës shtetërore. Në provimet e maturës shtetërore nxënësit japin një numër lëndësh të përbashkëta dhe një numër lëndësh me zgjedhje. Të gjithë nxënësit kanë këto tre lëndë të përbashkëta: gjuhë shqipe dhe letërsi, matematikë dhe një gjuhë e huaj. Lëndët me zgjedhje përcaktohen me udhëzim të ministrit. Organizimi dhe zhvillimi i provimeve kombëtare të maturës shtetërore rregullohen me udhëzim të ministrit. Neni 72 1) Ligji nr.7952, datë 21.6.1995 “Për sistemin arsimor parauniversitar”, i ndryshuar, si dhe çdo dispozitë tjetër që lidhet me arsimin parauniversitar dhe është në kundërshtim me këtë ligj, shfuqizohen.

Loi n° 69/2012 relative au système d'enseignement pré-universitaire Article 5 Le droit à l' éducation 1) La république d'Albanie garantit le droit à l'éducation des citoyens albanais, des étrangers et des apatrides, sans distinction de sexe, de race, de couleur de la peau, d'origine ethnique, de langue, d'orientation sexuelle, de croyances politiques ou religieuses, de situation économique ou sociale, d'âge, de résidence, de capacité physique ou pour toute autre raison prévue par la loi. 2) Dans les écoles publiques, l'enseignement obligatoire et l'enseignement secondaire supérieur sont gratuits. Article 9 L'enseignement des langues Dans les établissements d'enseignement, la langue d'enseignement est l'albanais, sauf dans les cas où la présente loi en dispose autrement. Article 10 L'enseignement aux minorités 1) Les personnes appartenant à des minorités nationales ont la possibilité d’étudier leur langue maternelle et de recevoir un enseignement dans cette langue, et de se familiariser avec leur histoire et leur culture dans le cadre des programmes d’enseignement et des plans d’études. 2) Afin de leur permettre de participer activement dans des conditions d’égalité à la vie économique, sociale, politique et culturelle de la république d’Albanie, le gouvernement crée pour les enfants d’âge scolaire appartenant à des minorités nationales les conditions favorables à l’apprentissage de la langue, de l’histoire et de la culture albanaises. 3) Les programmes d’enseignement et les plans d’études ainsi que les pourcentages d’utilisation de la langue maternelle et de la langue officielle dans l’enseignement sont établis par voie de règlements spéciaux du Ministre.   Article 13 Les compétences élémentaires Les compétences élémentaires pour tous les élèves sont les suivantes : a) la communication dans la langue maternelle; b) la communication dans des langues étrangères; c) la compétence en mathématiques et les compétences élémentaires en sciences et en technologies; d) les compétences en numérisation; e) les compétences pour l'apprentissage continu; f) les compétences sociales et civiques; g) les compétences en initiatives et dans l'esprit d'entreprise; h) la compétence dans la formation culturelle et expressive. Article 42 Création et interdiction des établissements d'enseignement privés 1) Les établissements d'enseignement privés sont autorisés et opérationnels en vertu de la présente loi, sauf si la loi prévoit une formulation spéciale pour les établissements publics d'enseignement, ainsi que des règlements émis spécialement à leur intention. 4) Les établissements d'enseignement privés qui se distinguent par des matières religieuses ou qui sont fondés ou gérés par des communautés religieuses sont autorisés ou interdits par une décision du Conseil des ministres, sur proposition du Ministre en fonction de la demande des communautés religieuses. Les critères et les modalités de leur ouverture sont définis par une décision du Conseil des ministres. 5) Les écoles privées dans lesquelles l'enseignement est donné dans une langue étrangère, ou dont le diplôme est étranger ou similaire sont autorisées ou interdites par le Conseil des ministres sur proposition du Ministre. Les critères et les modalités d'ouverture sont déterminées par le Conseil des ministres. 6) Dans les écoles privées prévues aux paragraphes 4 et 5 du présent article, les cours de langue et de littérature albanaises, d'histoire de la nation albanaise et de la géographie de l'Albanie sont obligatoirement enseignés en albanais. Article 50 Les examens nationaux en enseignement primaire 1) Les examens nationaux d'enseignement primaire permettent d'évaluer les élèves dans les cours de langue albanaise, de mathématiques et des langues étrangères. 2) Les élèves des minorités nationales sont évalués dans les matières de la langue maternelle, en albanais, en mathématiques et éventuellement dans une langue étrangère. 3) L'organisation et l'élaboration des examens nationaux sont réglementées par une directive du Ministre. Article 51 Examens de fin d'études L'enseignement secondaire supérieur se termine par des examens nationaux. Dans les examens nationaux, les élèves reçoivent un certain nombre de matières communes et un certain nombre de matières optionnelles. Tous les élèves ont trois matières communes: la langue et la littérature albanaises, les mathématiques et une langue étrangère. les cours au choix sont déterminés par une directive du Ministre. L'organisation et l'élaboration des examens nationaux de fin d'études sont réglementées par une directive du Ministre. Article 72 1) La loi n° 7952 du 21. juin 1995 sur l'éducation telle que modifiée, ainsi que les autres dispositions relatives à l'enseignement pré-universitaire incompatibles avec la présente loi sont abrogées.

Ligj nr. 80/2015 për arsimin e lartë dhe kërkimin shkencor në institucionet e arsimit të lartë në Republikën e Shqipërisë Neni 13 Baza kombëtare e të dhënave për kërkimin shkencor 1) Baza kombëtare e të dhënave për kërkimin shkencor në sistemin e arsimit të lartë administrohet dhe përditësohet nga AKKSHI-ja dhe përfshin: a) listën e disertacioneve të doktoratave të mbrojtura dhe abstraktet përkatëse në një nga pesë gjuhët e Bashkimit Europian: anglisht, frëngjisht, gjermanisht, spanjisht, italisht; b) listën e punimeve të diplomës së ciklit të dytë dhe të tretë, të mbrojtura, dhe abstraktet përkatëse në një nga pesë gjuhët e Bashkimit Europian: anglisht, frëngjisht, gjermanisht, spanjisht, italisht; Neni 76 Pranimi në programet e ciklit të dytë të studimeve 4) Kriter pranimi në një program studimi të ciklit të dytë “Master i shkencave” është njohja nga kandidati e një prej pesë gjuhëve të huaja të Bashkimit Europian: anglisht, frëngjisht, gjermanisht, italisht, spanjisht. Nëse individi ka fituar një diplomë të një programi studimi të kryer në një nga këto gjuhë, diploma e fituar shërben si dëshmi për plotësimin e këtij kriteri. Niveli i njohjes së gjuhës së huaj përcaktohet me akt nënligjor të ministrisë përgjegjëse të arsimit të lartë. Neni 78 Pranimi në programet e ciklit të tretë të studimeve 3) Kriter pranimi në një program studimi të ciklit të tretë është njohja nga kandidati e një prej pesë gjuhëve të huaja të Bashkimit Europian: anglisht, frëngjisht, gjermanisht, italisht, spanjisht, e vërtetuar përmes testeve të njohura ndërkombëtare, në përputhje me udhëzimin përkatës të ministrit përgjegjës për arsimin. Nëse individi ka fituar një diplomë të një programi studimi të kryer në një nga këto gjuhë, diploma e fituar shërben si dëshmi për plotësimin e këtij kriteri. Neni 88 Gjuha e studimeve 1) Programet e studimit në institucionet e arsimit të lartë në Republikën e Shqipërisë ofrohen normalisht në gjuhën shqipe. Këto programe mund të ofrohen dhe në një nga gjuhët zyrtare të Bashkimit Europian, të miratuar në aktin përkatës të hapjes së programit të studimit. Përjashtohen nga ky rregull programet e përbashkëta të studimit të ofruara me institucione të huaja të arsimit të lartë dhe programet e studimit që kanë për objekt mësimin e gjuhëve të huaja. 2) Në rastin e programeve të studimit që ofrohen në gjuhë të huaj, studentët duhet të dëshmojnë njohjen e gjuhës së huaj përkatëse në nivelin e nevojshëm për të kryer studime të larta, të përcaktuar nga institucioni i arsimit të lartë, ofrues i programit të studimit. ______ AKKSHI = Agjencia Kombëtare e Kërkimit Shkencor dhe Inovacionit

Loi n° 80/2015 pour l'enseignement supérieur et de la recherche dans les établissements d'enseignement supérieur dans la république d'Albanie Article 13 Bases de données nationales pour la recherche 1) La base de données nationale pour la recherche scientifique dans le système d'enseignement supérieur est géré et mis à jour par l'AKKSHI et comprend: a) la liste des thèses de doctorat protégées et leurs résumés respectifs dans l'une des cinq langues de l'Union européenne: l'anglais, le français, l'allemand, l'espagnol, l'italien; b) la liste des travaux de diplômes des deuxième et troisième cycles protégés et leurs résumés pertinents dans l'une des cinq langues de l'Union européenne: l'anglais, le français, l'allemand, l'espagnol, l'italien; Article 76 Admission aux programmes de deuxième cycle 4) Les critères d'acceptation dans un programme du deuxième cycle d'études "Master of Science" sont la reconnaissance par le candidat de l'une des cinq langues étrangères de l'Union européenne: l'anglais, le français, l'allemand, l'espagnol, l'italien. Si le candidat a obtenu un diplôme d'un programme d'études menées dans l'une de ces langues, le diplôme acquis sert de preuve pour cette exigence. Le niveau de maîtrise d'une langue étrangère est déterminé par règlement du ministère chargé de l'Enseignement supérieur. Article 78 Admission aux programmes de troisième cycle 3) Les critères d'admission dans un programme de troisième cycle d'étude est la connaissance par le candidat de l'une des cinq langues étrangères de l'Union européenne:  l'anglais, le français, l'allemand, l'espagnol, l'italien. Celle-ci doit être certifiée par des examens reconnus internationalement, conformément à l'instruction pertinente du ministre responsable de l'Éducation. Si le candidat a obtenu un diplôme d'un programme d'études menées dans l'une de ces langues, le diplôme acquis sert de preuve pour cette exigence. Article 88 Études des langues 1) Les programmes d'études dans les établissements d'enseignement supérieur dans la république d'Albanie sont normalement offerts en albanais. Ces programmes peuvent être offerts dans l'une des langues officielles de l'Union européenne et doivent être approuvés dans l'acte lors de l'ouverture du programme d'études. Sont exemptés de cette règle les programmes d'études communs offerts par des institutions étrangères et les programmes d'enseignement supérieur et de recherche qui sont soumis à l'apprentissage des langues étrangères. 2) Dans le cas des programmes d'études offerts dans les langues étrangères, les étudiants doivent démontrer une connaissance de la langue étrangère avec le niveau nécessaire pour mener à bien des études supérieures, telles que définies par l'établissement d'enseignement supérieur qui offre le programme d'études. ______ AKKSHI = Agence nationale de la recherche et de l'innovation

Page précédente

Albanie

Accueil: aménagement linguistique dans le monde